جناب سید جعفر موسوی از نوادگان امام کاظم(علیه السلام) هستند؛ در حملهای که مغولها به شهر قم داشتند، شجرهنامه ایشان مفقود شده ولی مورخان تصریح دارند و کاشیکاریهای قدیمی و برجسته نیز بر این امر صحه میگذارند که امامزاده جعفر شهید(ع) از نوادگان آن امام همام در همین مکان مدفون هستند.
وجود مبارک امام سجاد(علیه السلام) در روایتی فرمودهاند: «اَلْقَتْلُ لَنا عادَةٌ وَ كَرامَتُنَا الشَّهادَةُ» ما اهل بیت(ع) از مرگ نمیترسیم، کشته شدن عادت ما و شهادت کرامت ماست.
روایت دیگری از امام معصوم وارد شده که میفرمایند: «هیچ قطره خونی که بر زمین ریخته میشود، با ارزشتر از خون شهید نیست» و ما در محضر امامزاده جلیلالقدری هستیم که دو ویژگی شاخص نسبت به سایر امامزادگان مدفون در قم دارند، نخست اینکه نقیب النقبا و سادات قم بودهاند و دوم اینکه به مقام شهادت نائل آمدهاند، یعنی همان مقامی که خداوند انسانهای برگزیدهشان را به آن میرسانند.
امامزادگان در هر کجای این مرز و بوم بودهاند، مفسران شهادت و مروجان آن بودهاند.
ایشان، رهبر ایستادگی مردم قم در مقابل مغولها بودهاند؛ در سال 617 هجری قمری وقتی که امیرزاده جبه نویان مغول از ویرانی شهر ری فارغ شد و مقاومت مردم را درهم شکست، عازم همدان شد ولی چند نفر از ملحدین و افراد بد طینت، سعایت مردم قم را کردند که اینها رافضیان متعصبند و کسانی در قم سکونت دارند که ما را در دیگر شهرها رنج فراوان دادند، به این ترتیب سردار مغول برای حمله به قم تحریک شد و در مقابل نیز مردم شهر آماده دفاع شدند و مقاومت جانانهای کردند ولی در نهایت مغولها به طرق مختلف وارد قلعهها شدند و رهبران مبارزه را به شهادت رساندند که دو نفر از بزرگان آنها وجود مقدس امامزاده سید جعفر شهید(علیه السلام) و دیگری سید اسماعیل سربخش(علیه السلام) که در نیشابور، اذن جهاد علیه مغولها داده بود.
جناب سید جعفر شهید(علیه السلام) ویژگیهایی دارند که کمتر امامزادهای در قم واجد آنهاست؛ ایشان نقیب النقبای مردم قم بودهاند، رهبر مبارزه مردم قم به شمار میرفتند و در این راه به شهادت رسیدند.
بنای اولیه این بارگاه، با کاشیهای لعابدار نفیس، در سال 667 هجری قمری بنا شد که اینک آن کاشیها در موزه آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه(سلام الله علیها) نگهداری میشوند ولی بنای بارگاه سید اسماعیل سربخش در قرن هشتم ساخته شده است پس مشخص است اقبال عمومی به امامزاده جعفر شهید(علیه السلام) بیشتر بوده است.
حجتالاسلام مهدی خویی پژوهشگر حوزه اهل بیت(ع)